Dijitalleşme gün geçtikçe yaygınlaşırken, bu durumun olumsuz tesirlerinden aileler de nasibini alıyor ve çocuklarını toplumsal medyanın zararlarından müdafaanın yollarını arıyor. Bağlantı Profesyoneli ve Eğitmen Gamze Nurluoğlu ise dijital ebeveynlik konusuna dikkat çekerek, çocukları dijital dünyanın olumsuzluklarından müdafaanın yollarını anlattı.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) datalarına nazaran ülkemizin %85’i internet kullanırken, %81’i de toplumsal medyada etkin olarak yer alıyor ve günde 3 saatini bu platformlarda geçiriyor. Toplumsal medya kullanıcılarının %5,7’sinin ise 17 yaş altındaki gençlerden oluşması, ebeveynlerde birçok soru işaretinin oluşmasına yol açıyor. Birçok ebeveyn, çocuklarını dijital dünyanın siber zorbalık üzere olumsuzluklarından müdafaanın metotlarını araştırıyor. Dijital ebeveynlik kavramına dikkat çeken İrtibat Profesyoneli ve Eğitmen Gamze Nurluoğlu, yetişkinlerin çocuklara ziyan verebilecek toplumsal medya paylaşımlarını kıymetlendirdi.
Dijital dünyanın çocuklarda en çok beğenilme dürtüsü ve odaklanma sorunu yarattığını, ayrıyeten çocukların taciz ve siber zorbalık üzere aksiliklerle karşılaştıklarını vurgulayan Gamze Nurluoğlu, “Gelişme çağındaki çocuklar, bu faktörlerden daha çok etkileniyor. Bu basamakta ebeveynlere büyük sorumluluklar düşüyor. Lakin çocukları toplumsal medyanın olumsuz tesirlerinden korumak için kullanımı sınırlamak yetmiyor. Ailelerin bilinçlenerek dijital kullanımı düzenlemesi ve çocuğun yaşı büyüdükçe dijital kullanımını şekillendirmesi gerekiyor” dedi.
“Çocukların isteği olmadan onlar ismine toplumsal medya hesabı açılmamalı”
İletişim Profesyoneli ve Eğitmen Gamze Nurluoğlu, “Çoğumuz toplumsal medyada özel hayatımıza dair fotoğraflar paylaşıyoruz. Bunu yaparken yalnızca kendi mahremini değil, çocuğunun özeline de yer veren ebeveynler var. Hatta çocuklarının ismine hesap açıldığını, onun ismine kullanıldığını görüyoruz. Sharenting ismi verilen bu durum yanlış bir davranış modeli. Zira çocukların okul-kreş üzere bilgilerini açık bir biçimde belirtmek ve onların fotoğraflarını paylaşmak, dijital ayak izi oluşturuyor. Çocuğun dijitaldeki kimliği, haberi olmadan başlatıldığı için kişi yaş aldıkça bunu yönetmek zorlaşıyor. Çocuk birebir vakitte ebeveyn paylaşımı nedeniyle siber zorbalığa da maruz kalabiliyor. Bu nedenle ebeveynlerin farkındalık kazanmaları ve şuurlu dijital ebeveynlere dönüşmeleri şart” halinde konuştu.
“Dijital ebeveynler, kendi kullanımlarıyla çocuklarına rol model oluyor”
“Aileler çocuklarını toplumsal medyada etkileşim aracı olarak kullanmamalı” diyen Bağlantı Profesyoneli ve Eğitmen Gamze Nurluoğlu, dijital ebeveynlik kavramını şu halde anlattı: “Dijital ebeveynler, çocukların toplumsal, duygusal, ruhsal, zihinsel ve fizikî gelişimlerini dijital dünyanın olumsuzluklarından uzak tutarak sürdürebilmelerini sağlar. Teknolojinin gerçek kullanımını teşvik ederken ve çocuklarına yol gösterir. Bunun için de düzgün birer dijital okuryazar olmak kritik bir ehemmiyet taşıyor. Dijital ebeveynler yasaklamaz ya da baskıcı denetim düzeneği kurmaz. Çocuğu teknoloji ile denetler, bilinçlendirir, risklerden korur.”
“Aileler dijital denetleme düzeneği geliştirmeli”
Dijital çağda ailelerin bir denetleme düzeneği geliştirmesi ve dijital dünyanın ziyanlarını engelleyip, yararlarına odaklanmaları gerektiğine işaret eden Bağlantı Profesyoneli ve Eğitmen Gamze Nurluoğlu, ebeveynlere şu tavsiyelerde bulundu: “Telefon kullanımı yaş kümesine nazaran şekillendirilmeli. Çocuk, ebeveynin telefonunda her uygulamaya erişememeli. Görüntü platformlarında çocuklara özel modlar devreye alınmalı. Çocuk ferdi telefonuna geçtiğinde ise ebeveyn kontrolleri faal hale getirilmeli. Toplumsal medya kullanmaya başladığında da riskler ve makûs niyetli bireyler hakkında bilinçlendirilmeli. Yabancı lisan öğrenebilecekleri, marifetlerini geliştirebilecekleri uygulamalara yönlendirilmeli. Çocukların hangi uygulamayı ne maksatla kullandığına odaklanmak, onları kısıtlamaktan daha kıymetli. Ebeveynler bu sayede teknolojiyi çocuklar için yararlı tecrübelere dönüştürebilir.”
