Karaciğer sindirime katılan, safra salgılayan, besin depolayan, toksinleri ortadan kaldıran ve enzimleri, proteinleri ve glikozu sentezleyen büyük, karmaşık ve çok fonksiyonlu bir organdır.

Karaciğer, fonksiyonlarından biri de ziyanlı olabilecek unsurların ortadan kaldırılması olduğundan, bedenin düzgün çalışması için kıymetli bir organdır. Aynı vakitte safra kesesinde depolanan ve besin yoluyla aldığımız tüm besinlerden yararlanmamızı sağlayan safrayı üreten ve salgılayan organdır.

İyi bir karaciğer sıhhati için nizamlı olarak orta derecede fizikî idman yapmak ve meyve ve zerzevat açısından varlıklı istikrarlı bir beslenme izlemek gerekir. Safra üretimini aktive eden yeşil bitkilerden, kolesterolü uzak tutan cevizlere yahut yağlı balıklara kadar karaciğer sıhhatini düzgünleştiren eserlerin tüketimi hayli değerlidir.

Karaciğer iyi çalışmadığında sarılığa, yani gözlerde ve ciltte sarımsı bir renge, yorgunluğa, iştahsızlığa, bacaklarda ve ayak bileklerinde şişmeye, karın ağrısına, bedende renk değişikliğine neden olabilir. Lakin hiçbir belirti olmadan da karaciğer bozuklukları görülebilir.

KARACİĞER İÇİN EN BERBAT 10 YİYECEK

Karaciğer sıhhatinin iyi durumda olmasını sağlamak için nizamlı denetimler yaptırılması ve rastgele bir belirti görülmesi durumunda bir uzmana vaşvurulması epeyce değerlidir.

Ayrıyeten, karaciğer sıhhati için berbat olan bu yiyecekleri tüketmekten kaçınmanız gerekir:

Alkol

Çok sayıda bilimsel çalışma, alkol tüketiminin çeşitli karaciğer hastalıklarına yakalanma riskini artırdığını gösteriyor. Araştırmalar, alkolün neden olduğu karaciğer kanseri olan hastaların, öteki tümör cinslerinden etkilenenlere nazaran daha düşük bir hayatta kalma oranına sahip olduğunu göstermektedir.

JAMA Oncology’de yayınlanan bir araştırmaya nazaran, alkol, yüksek oranda önlenebilir yahut tedavi edilebilir olmasına karşın karaciğer kanserinden yılda 250 bin vefata neden oluyor. Karaciğer kanseri, yılda en çok mevte neden olan dördüncü tümör çeşididir.

Gerçekleştirilen bir diğer çalışma, alkol tüketimi ile karaciğer yapısındaki değişiklikler ortasında direkt bir bağlantı olduğuna dikkat çekiyor, zira etanol, fibrozise neden olabilen hücresel bir toksindir. siroza ilerleyebilir.

Genel sıhhati ve bilhassa karaciğer sıhhatini korumak için ne kadar alkolün inançla tüketilebileceği sorusunun karşılığı artık biliniyor: Sıfır. Alkolün sağlıklı bir dozu olduğu söylenemez, zira alkolün birçok hastalıkla bağlı olduğu ve ölçülü tüketimin bile sıhhat riskleri içerdiği artık biliniyor. Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ), her ne kadar en az seviyede olursa olsun rastgele bir tüketimin risk içerdiğini hatırlasa da, erkekler için günlük azamî 20 ml, bayanlar için 10 ml olarak tüketilebileceğini söylüyor.

Karaciğer tükettiğiniz alkolü her filtrelediğinde, birtakım hücreleri ölür ve bilhassa çok sık içerseniz, uzun vadede kendini yenileme yeteneğini mahzurlar.

Doymuş Yağlar

Doymuş yağlar, obezite ile alakalı olan karaciğer etrafında visseral yağ birikmesine neden olur. En fazla doymuş yağ içeren yiyecekler ortasında salam, sosis üzere işlenmiş etler, endüstriyel hamur işleri ve ultra işlenmiş besinlerin büyük bir kısmı bulunur. Tüm süt eserleri de doymuş yağ kaynaklarıdır, lakin beden üzerindeki tesirleri çok farklıdır.

Sütte bulunan doymuş yağ asitleri öteki besinlerde bulunan uzun zincirli yağ asitlerinden farklı olarak kısa zincirlidir. Süt eserlerinde kolonositleri besleyen ana kaynaklardan biri olan butirik asit bulunur ve bu nedenle beden için yararlı özelliklere sahiptir.

Şekerli İçecekler

Yağlı karaciğer hastalığı temel olarak sıhhatsiz bir diyetten kaynaklanır. Araştırmalar, bu durumdaki hastaların birçoklarının obez olduğunu hatırlatıyor, bu nedenle olay bazında şahsileştirilmiş bir kalori kısıtlaması yapılması tavsiye ediliyo. Bunun için şekerli içecekler yoluyla bilhassa fruktoz olmak üzere, yüksek glisemik indeksli karbonhidratların alımını kısıtlamak değerlidir.

Bu manada uzmanlar, güç içeceklerinin tüketiminden de kaçınılmasını önermektedir. Güç içecekleri, çok ölçüde kafein ve ayrıyeten şeker içerir, bu nedenle bunlar karaciğer için hayli ziyanlıdır.

Tuz

Yapılan araştırmalar, yüksek sodyum alımının karaciğerde formsuz hücreler, daha yüksek hücre vefatı oranları ve daha düşük hücre bölünmesi oranları üzere bir dizi değişikliğe yol açabileceğini ve bunun da karaciğer fibrozuna yol açabileceğini gösteriyor.

DSÖ, günde 5 gr’dan fazla tuz tüketilmemesini tavsiye ediyor, bu sayı birçok insanın aştığı bir sayıdır. Günde ortalama 9 ila 12 gr tuz tüketimi olduğu kestirim edilmektedir.

Fast Food

Büyük bir hamburger yahut pizza aşığı mısınız? Tahminen de bunu okuduktan sonra daha seçici olmalısınız. Bu besinler, karaciğerde birikebilen ve karaciğer hasarına neden olabilen yüksek seviyede sodyum ve yağ karışımı içerir.

Çok Ağrı Kesici Kullanımı

Çoklukla reçetesiz satılan ağrı kesiciler ve iltihap önleyici ilaçlar alıyorsanız, bunların bedeninizdeki bir sorunu düzgünleştirmek için yapıldığını ve bilhassa alkolle karıştırıldığında karaciğerinizi mahvedebileceğini bilmelisiniz. Rastgele bir ağrıyı gidermeniz gerekiyorsa, günlük aldığınız ölçüye çok dikkat etmelisiniz. Mümkünse bir uzmana başvurmadan rastgele bir ilaç almayın.

Sigara

Her nefeste yalnızca akciğeriniz değil karaciğeriniz de ziyan görüyor, zira sigaralarda bulunan kimyasal unsurlar oksidatif gerilim sürecini etkileyerek karaciğer hücrelerinde geri dönüşü olmayan hasarlara neden olabiliyor.

Besin Destekleri

Birtakım araştırmalar, diyet yahut besin desteklerinin çok ölçüde alındığında muhakkak karaciğer enzimlerinin üretimini artırabileceğini göstermektedir. Birden fazla destek karaciğeri etkileyen kimyasallar içerir. Aldığınız tüm destekler hakkında bir uzmana danışmanız kıymetlidir.

Pestisitler

Meyveler, sebzeler ve başka yiyecekler yoluyla kendinizi bu kimyasala maruz bırakmanın karaciğere de ziyan verebileceğini biliyor muydunuz? Birtakım besinlerdeki pestisit kalıntıları karaciğer sıhhatine ziyanlıdır. Tüm zerzevat ve meyveleri çok iyi yıkayın. Mümkünse organik satın alın.

Kırmızı Et

Kim lezzetli bir kırmızı ete hayır der ki? Lezzeti eşsiz olsa da, bu yiyeceği çok sık tüketmek, karaciğerinizde proteinleri sürece yeteneği azaldığında sıkıntılara yol açabilir. Kırmızı etler yüksek protein içermesinin yanı sıra yüksek yağ düzeylerine de sahiptir, bu da karaciğerinizde yağ asitleri ve trigliseritlerin birikmesi manasına gelir. Bu, uzun vadede sıhhatiniz için olumsuz bir şeydir. En yağsız et modüllerinin bile yüksek oranda yağ içerdiğini unutmayın.

NE YEMELİ?

Kimi yiyecekler karaciğerinizi basitçe yok eder, kimileri ise sağlıklı kalmasına yardımcı olur. Örneğin, kuru erik, yaban mersini, çilek, portakal, elma ve kavun üzere antioksidanları yüksek meyvelerin, bu organın daha iyi çalışmasına müsaade veren hür radikalleri temizlemeye yardımcı olduğu bulunmuştur.

Karaciğer sıhhatiniz için bir şeyler yapmaya karar verdiyseniz nizamlı idman yapın, istikrarlı ve az tuzlu beslenmeye, alkol ve tütün tüketiminden kaçınmaya çalışın. Bunlar, sağlıklı kalmanıza yardımcı olacak birkaç anahtardır. Daha fazla bilgi için sürekli bir uzmana danışın.

Ensonhaber