Bilim Sıhhat Haber Ajansı’nın (BSHA) “Sendikalar Anlatıyor” haber dizisinin birinci kısım konuğu Hemşireler ve Tüm Sıhhat Profesyonelleri Sendikası (HEP-SEN) İç Anadolu Bölge Lideri ve Ankara Temsilcisi Hemşire Çağdaş Erdem’le röportajımızın ikinci kısmında; sendikalara yönelik baraj uygulaması, yurt dışına hemşire göçü, hemşirelerin vazife tarifleri, gün geçtikçe ellerinden alınan mesleksel prestijin nasıl tekrar kazanılacağı, adalet ve liyakat konusu, orta öğretim hemşirelerinin problemleri ve yeni mezun hemşirelere tavsiyeler başlıkları yer aldı. 

Neden HEP-SEN?

“Hemşireleri, hemşirelerden diğer kimse anlayamaz” diyen Çağdaş Fazilet, hemşirelerin ve sıhhat çalışanlarının her vakit yanlarında olduklarını belirtti ve ‘Sağlık çalışanları sendika seçiminde HEP-SEN’i neden tercih etmeliler?’ sorumuzu yanıtladı: “Çünkü HEP-SEN alandaki hemşireler tarafından kurulan tek ve birinci dernektir. Üyemiz olsunlar olmasınlar sıhhat çalışanı arkadaşlarımızın her vakit yanındayız. Her türlü mesleksel mobbing ve öteki yaşadıkları haksızlıklar karşısında sendikamıza üye olmalarına gerek yok  bize başvurabilirler. Fakat bu çıkarsız bağ sayesinde sıhhatte liyakatsizliğin önüne geçebilir, liyakatsiz yöneticilerle çaba edilebilir. Yaşanan haksızlıklara, haksız uygulamalara reaksiyon göstermez isek değişim olmaz. Hemşireleri hemşirelerden öteki kimse anlayamaz! Seni benden öteki kimse anlamaz!” 

ÖHDER’den Bugüne!

Hemşirelik mesleğinde örgütlenmenin değerine dikkat çeken Fazilet, “Hemşire arkadaşlarımız bugüne kadar daima üç sendika ortasında sıkış kalmışlardır. HEP-SEN’in farkı, yöneticilerinin hepsinin alandan gelen hemşirelerden oluşmasıdır. Oburlarının hiçbirinin idare konseylerinde bayanlar yok. HEP-SEN’de idare heyetinde iki tane bayan üyemiz var. Tüm idare şurası üyelerimiz uzman hemşirelerden oluşuyor. Doktorasını yapmaya devam eden hemşire arkadaşlarımız da var. Bizim HEP-SEN olarak öbür sendikalardan farkımız var, örgütlü bir gücün içerisinden geliyoruz. Yapı Taşını geçmişteki Öğrenci Hemşireler Derneği (ÖHDER) oluşturuyor. Sonradan kazanılmış bir örgütlü gücü yok. Bu nedenle biz süratli tepki verip haksızlıkların karşısında duruyoruz” diye konuştu. 

‘Barajları Yıkalım’ Lakin Neden?

Twitterda ‘Barajları Yıkalım’ aktiflikleri düzenleyen sendikalar, baraj uygulamasını sendikalaşmaya ve tabi ki demokrasiye vurulmuş bir darbe olarak yorumluyor. HEP-SEN İç Anadolu Bölge Lideri Erdem’e sorduk, ‘Nasıl Yıkılacak Bu Barajlar? Neden Yıkılmalı?” diye… Fazilet şöyle yanıtladı: “Yüzde 2 barajı demokrasiye vurulmuş bir darbedir. İnsanların sendikalaşmasına karışamazsınız. Yüzde 1 barajı getirdiler, Danıştay iptal etti. Danıştay’ın iptal ettiği bir karar tekrar nasıl yürürlüğe koyulabiliyor? Yüzde 2’nin altında kalan sendikalar ödenek alamazlar diyorlar. Pekala, sendikalara üye olamayan meslekler var. Yargıçlar, savcılar, askerler, polisler. Sendika ödeneği üç ayda bir yatırılıyor tabi yüzde 2’nin üstündeki sendikalara. Bu sendikaların üyelerine üç ayda bir 800 lira yatırılıyor. Yüzde 2 altında kalan sendikalara daha farklı bir meblağ yatıyor. Biz HEP-SEN olarak buna karşıyız. Neden zira daha evvel saydığım meslekler sendikaya üye olamıyor ve üye olamadıkları için sendika ödeneği alamıyorlar. Sendikaya üye olmak bir özgürlükse şayet, sendikaya üye olmamak da bir özgürlük olmalıdır. O mesleklerdeki beşerler sendikalara üye olamadıkları için maddi bir kayıp yaşıyorlar. Onlar da devlet memuru değil mi? Bu büyük bir yanlış. Milletlerarası Çalışma Örgütü (ILO) kontratları der ki ‘Hükümet sendikayla üye ortasındaki organik bağa karışamaz’ Bu ne demek… Benimle üyem ortasındaki bağa hükümet karışamaz! Lakin bizim ülkemizde ne yapılıyor? Hükümet diyor ki; ‘sen sendikalı ol ben sana para vereceğim’ Buradan soruyoruz, parasını hükümetin verdiği bir sendika ne kadar muhalif olabilir? Bunu şu nedenle söylüyorum. Sendikal faaliyetin tabiatında muhaliflik yatar, ben muhalif olacağım ki çalışanların özlük haklarını savunup, komforlarını sağlayabilmeliyim. Ancak maalesef bizim ülkemizde yüzde 2’lik baraj sistemi ile demokrasiye ket vuruluyor.” 

16 Mayıs’ta Sendika Sayımı var!

Sendikalar için de mayıs ayı kıymetli zira sendika sayımı yapılacak. 16 Mayıs’taki sendika sayımı hakkında Çağdaş Fazilet şunları kaydetti: “Türkiye’deki kamu işçisinin sendikalaşma oranına nazaran baraj muhakkak oluyor. Mayıs ayında ülkedeki sendikalı çalışan sayımı yapıldıktan sonra baraj muhakkak olacak. Kimi sendikalar barajı geçtik diyorlar ancak bunu daha bilemeyiz. Yüzde 2 barajı uygulaması demokrasiye bir darbe niteliğindedir.”

2 Milyon Potansiyel Oy!

Seçim demişken siyasi partilerin milletvekili listelerinden kelam açmasak olmazdı. ‘Hemşireler listelerde vardı lakin art sıralarda ne düşünüyorsunuz?’ diye sorduk. HEP-SEN röportajımızın birinci kısmında Çağdaş Fazilet, ‘siyasetsiz sendika’ vurgusunda bulunmuştu. Kıymetli bir özellik tabi ki lakin bu demek değil ki hemşirelik mesleğinin ‘politik gücü’ ‘meclis temsiliyeti’ olmasın… 14 Mayıs’ta gerçekleştirilecek olan milletvekili seçimlerinde partilerin listelerinde tekrar hemşireler birinci sıralarda yer alamadığına dair değerlendirmesini istediğimiz Fazilet sorumuza şöyle karşılık verdi: “Kamuda 300 bine yakın hemşire var. Özel hastanelerle birlikte 600 bine yaklaşan bir sayıdan bahsedebiliriz. Bu 600 bine yakın hemşireyi 3 ile çarparsanız 1.8 milyon yapıyor. Bu da 2 milyon oy potansiyeli demektir. Biz de heyecanlandık, mecliste temsiliyet konusunda lakin yeniden ne yazık ki…”

Ortaöğretim Hemşireleri Mağdur Edildi!

BSHA olarak orta öğretim hemşirelerinin mağduriyetlerine yönelik fikrini sorduğumuz HEP-SEN İç Anadolu Bölge Lideri Fazilet, “Evet ne yazık ki bu arkadaşlarımız mezun ediliyorlar ancak bunun yanında da mağdur ediliyorlar. Hemşirelik mesleği dört yıllık lisans seviyesinde bir meslektir. Bu telaffuz ‘biz orta öğretim hemşirelerini yok sayıyoruz’ demek değildir. Bu arkadaşlarımızın mağduriyetlerinin giderilmesi hükümetin sorumluluğundadır, mevcut sistemde işçi eksikliğimiz kelam mevzusudur. Bu hemşirelerimizin farklı halde istihdam edilmeleri sağlanmalıdır. Hükümetin burada bir adım atması gereklidir. Bu insanları yok sayamazsınız, özel liseler açıldı, bu bireyler emek harcadılar, para harcadılar, umut ettiler… Hemşirelik mesleği tüm dünyada profesyonel bir meslektir ve bu gerçek yadsınamaz bir gerçektir. Lakin yaratılan mağduriyetler kesinlikle giderilmelidir. HEP-SEN olarak tüm hemşire arkadaşlarımıza kapımız açıktır fakat yeniden de dediğim üzere orta öğretim mezunu hemşirelerin mağduriyetleri hükümet tarafından kesinlikle giderilmelidir! O denli ki lisans mezunu olan, bir alanda uzmanlaşan hemşirelerimizin bile mağdur edildiği bir sistemin içerisindeyiz. Uzman hemşirelerin de istihdamında sorun var. Dallaşamıyorlar, maddi manada bir yararları olmuyor. Yüksek lisans mezunu bir memur üzere muamele görüyorlar. Ne yazık ki hemşirelikte uzmanlaşan şahıslar de mağdur ediliyor” diye konuştu. 

Hemşireler Neden Göçüyor?

Türk Hemşireler Derneği’nin Nisan ayında gerçekleştirdiği ‘Hemşire Göç Eğilimi’ Araştırması kapsamında 10 bine yakın hemşireden 7001’i, iştirakçilerin yüzde 76,3’ü ‘Yurt dışında çalışmayı Türkiye’de çalışmaya tercih edeceğini söylüyor. Erdem’e hemşire göçünü sorduk, genç bir hemşire olarak bakın neler söyledi: “Kendi çalıştığım kliniğimde 4 hemşire şu anda gitmek üzereler. Tabipler üzere hemşireler de çıkış yolunu yurt dışında arıyor. Lakin ben bunda maddi ekonomik meselelerin yanında mobbingin, sıhhatte şiddetin Türkiye’de büyük bir sorun olmasına da bağlıyorum. Bilimsel araştırmalar yeniden sıhhat çalışanlarının yüzde 85’inin mobbinge maruz kaldığını ve bu yüzde 85’in içerisindeki yüzde 15’in de intihara meyilli olduğuna işaret ediyor. Ekonomik kriz, maddi şartlar, adalet ve liyakat eksikliğinin yanında, sıhhatte şiddet de hemşire göçünde en büyük nedenlerden bir adedidir. Benim can güvenliğim sağlanmıyorsa ben nasıl sıhhat hizmeti sunabilirim ki. AVM’lere bile X-Ray aygıtlarından geçerek giriyoruz lakin hastanelere elimizi kolumuzu sallayarak giriyoruz. Bıçakla silahla geliyorlar.”

Yeni Mezun Hemşirelere Tavsiyeler!

HEP-SEN’in genç yöneticisi Hemşire Çağdaş Fazilet, annesinin de hemşire olduğunu söylüyor. Eski vakit ve yeni vakit kıyaslaması yapıyoruz o denli bir an… Annesinden de feyz alarak başlıyor konuşmaya, “Hemşirelik mesleği kutsal bir meslek bu mesleği severek yapmak lazım. Toplumumuzda ‘Hemşire ol da kolay atanırsın’ algısı var. Hemşirelik çok sıkıntı bir meslektir. Hemşirelik lisans kısımlarından mezun olan ve atanmak üzere olan meslektaşlarımıza HEP-SEN olarak misyon yetkileri konusunda bilgiler veriyoruz. Misyon ve yetki dağıtımı yapıyoruz. Yeni mezun hemşirelerimiz misyon yetki ve sorumluluklarını isimleri ve soyadları üzere bilmelilerdir. Şayet misyon yetki ve sorumluluklarınızı bilmezseniz sütür da atarsınız, sonda da takarsınız…”

Sütür Atmak Kimin Vazifesi?

Sosyal medya etkinliklerinde de sık sık okuduğumuz bir kelam: “Sütür atmak hemşirenin vazifesi değildir” İşin ehlini bulmuşken sorduk: “Sütür atmak kimin işi?” Çağdaş Fazilet şöyle karşılık verdi: “Sütürü doktor atar! Hemşirelerin misyon tarifinde sütür atmak yoktur. Konsültasyon girmek de tabibin vazifesidir. İlaç getir götür işi yapmak da bizim misyonumuz değildir. Bu hususlar çoğaltılabilir. Meslektaşlarımızdan bu işleri yapanlar var. Vazifeleri üzere gördükleri ya da bilmedikleri için yapanlar var. Liyakatsiz yöneticiler tarafından yeni mezun hemşirelerimize baskı uygulanıyor, sütür da atacaksınız, konsültasyon da yapacaksınız üzere. Yeni mezun bir hemşire de ne yapsın tecrübesiz olduğu için yapıyor. Bu tip baskıları HEP-SEN’e bildirirlerse onların yanında oluruz. Üyemiz olup olmamaları bağlayıcı değildir. Misyon ve yetkilerinin dışına çıkmasınlar. Amirleri, talimat veriyorlarsa dahi yapmamalılar. Zira taviz odunu doğurur. Yıllarca bu tertip bu türlü gitmiş. Artık bu sistemi değiştirme vaktidir.” (BSHA-Bilim Ve Sıhhat Haber Ajansı)